Phú Thọ – Đám cháy lớn ở chùa Phổ Quang tại xã Xuân Lũng, huyện Lâm Thao, làm hư hại nhiều cổ vật có giá trị từ thời Trần, Lê, Nguyễn.
Vụ cháy chùa Phổ Quang diễn ra khoảng 10h sáng 23.10. Đến khoảng 10h15, lực lượng Phòng cháy chữa cháy đã có mặt tại hiện trường và 11h40 đám cháy được khống chế, dập tắt.
Cơ quan chức năng xác định không có thiệt hại về người, tuy nhiên thiệt hại về tài sản ước tính tới 25 tỉ đồng. Vụ cháy đã phá hủy toàn bộ phần gỗ, mái ngói âm, hệ thống điện bị cháy hỏng, các pho tượng bằng đất và bằng gỗ trong ngôi Tam Bảo bị nhiệt tác động hư hại.
Trước vụ hỏa hoạn, chùa Phổ Quang vốn mang nét kiến trúc tâm linh đặc sắc. Ngôi cổ tự này là di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.
Chùa Phổ Quang (còn gọi là chùa Xuân Lũng) được khởi dựng từ thế kỷ 14 thời Trần, thuộc hệ phái Bắc Tông. Chùa xây theo kiểu chữ Công lợp ngói, hai cấp chùa.
Chùa cấp trên có 3 gian với chiều ngang 10m, dọc 7m. Chùa cấp dưới có 5 gian với chiều ngang 16m, dọc 13.5m. Mặt bằng tổng thể kiến trúc chùa gồm: Tam quan – gác chuông, nhà bia, tòa Tam bảo.
Ngôi chùa có niên đại khoảng 800 năm và còn lưu giữ được nhiều di vật, cổ vật có giá trị thuộc nhiều thời đại từ Trần, Lê Nguyễn. Đặc biệt nhất là trong tòa Chính điện có bệ đá hoa sen được chế tác vào năm 1387, dùng làm bàn thờ Phật và chưa từng một lần di chuyển vị trí từ đó tới nay. Năm 2021, bệ đá này được công nhận là Bảo vật Quốc gia.
Hai tấm bia đá ở chùa có một tấm được tạo năm 1628 ghi chép thông tin, chùa từng bị hư hỏng, được các vị Tín quan, Phú Xuyên hầu Nguyễn Hiếu Dũng, Sĩ phủ Nguyễn Văn Vị cùng khoảng 70 vị hội chủ hưng công tổ chức trùng tu vào năm 1626. Các tòa thượng điện, thiên hương, tiền đường, hậu đường, tam quan… đều được tu bổ đẹp đẽ.
Tấm bia còn lại tạo năm 1634, có khắc bài thơ Đường luật 8 câu của Phạm Sư Mạnh năm 1377 nói về việc đi kinh lý ở vùng này – trích Sách Văn khắc Hán Nôm Việt Nam (Hà Nội, 1993).
Không ít người dân và du khách từng ghé thăm chùa tỏ ra tiếc nuối khi vụ cháy tàn phá ngôi chùa, thiêu rụi nhiều phần trong chính điện. Cơ quan chức năng đang khẩn trương vào cuộc, điều tra làm rõ nguyên nhân hỏa hoạn.
