Nhìn lại vụ án Công ty AIC tại Bắc Ninh trước ngày Tòa tuyên án

TAND tỉnh Bắc Ninh đang nghị án kéo dài vụ án  “Đưa hối lộ; Nhận hối lộ; Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, xảy ra tại Ban Quản lý dự án Công trình xây dựng Y tế (thuộc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh), Công ty AIC và các đơn vị liên quan.

Dự kiến, Hội đồng xét xử sẽ tuyên án đối với Chủ tịch Công ty AIC Nguyễn Thị Thanh Nhàn và 12 bị cáo vào 14h 30 phút chiều mai (ngày 1/11).

Quang cảnh phiên tòa.

Mức án Viện kiểm sát đề nghị đối với các bị cáo rất nhân văn, thấu tình, đạt lý, đúng pháp luật

Đáng chú ý, trong 2 ngày diễn ra phiên xét xử, trong số 13 bị cáo, có 2 bị cáo đang bỏ trốn nên bị xét xử vắng mặt là bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn và bị cáo Nguyễn Hồng Sơn (Phó Tổng giám đốc Công ty AIC).

Các bị cáo có mặt đều thừa nhận cáo trạng truy tố của Viện kiểm sát là đúng người, đúng tội.

Trong số 13 bị cáo, có 4 bị cáo là cựu lãnh đạo, cán bộ tỉnh Bắc Ninh cùng bị xét xử về tội “Nhận hối lộ”. Cả 4 bị cáo này đều được đại diện Viện Kiểm sát đề nghị mức án thấu tình, đạt lý, nghiêm minh nhưng cũng rất nhân văn.

Cụ thể, đại diện Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng xử phạt cựu Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh Nguyễn Nhân Chiến mức án từ 48 – 60 tháng tù; cựu Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tử Quỳnh bị đề nghị mức án từ 36 – 42 tháng tù; cựu Giám đốc Ban Quản lý dự án xây dựng công trình y tế Trần Văn Tuynh bị đề nghị mức án từ 42 – 48 tháng và cựu Phó chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Hạnh Chung bị đề nghị mức án từ 24 – 30 tháng tù cùng về tội “Nhận hối lộ”.

Còn cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tiến Nhường bị đề nghị mức án từ 24 – 30 tháng tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Đại diện Viện kiểm sát tại phiên tòa.

Trong vụ án này, đại diện Viện kiểm sát đã đánh giá toàn diện, khách quan tính chất, mức độ, vai trò, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Mức án Viện kiểm sát đề nghị đối với các bị cáo rất nhân văn, thấu tình, đạt lý, đúng pháp luật.

Bên cạnh các căn cứ đã rõ, đại diện Viện kiểm sát ghi nhận một phần nguyên nhân các bị cáo này phạm tội là xuất phát từ mong muốn sớm mua sắm được các trang thiết bị y tế cho 6 dự án bệnh viện tuyến huyện, để nhanh nhất có thể đưa bệnh viện vào hoạt động phục vụ công tác khám, chữa bệnh phục vụ nhân dân.

Trong suốt quá trình điều tra, truy tố, diễn biến tại phiên tòa, cả 5 bị cáo đều có nhân thân tốt; thành khẩn khai báo, ăn năn, hối cải; tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong quá trình giải quyết vụ án; quá trình điều tra đã chủ động khai báo về số tiền được hưởng bất chính và đã vận động gia đình thay bị cáo nộp lại toàn bộ tiền hưởng lợi bất chính; có nhiều thành tích trong công tác, được tặng thưởng nhiều huân, huy chương, bằng khen, giấy khen; được nhiều cơ quan, tổ chức, cá nhân có đơn xin giảm nhẹ hình phạt…

Đáng chú ý, do bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn đang bỏ trốn, nhóm cựu lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh còn tự nguyện nộp thêm tiền để khắc phục một phần hậu quả thuộc trách nhiệm của cựu Chủ tịch Công ty AIC số tiền hơn 1 tỉ đồng.

Bên cạnh đó, trong quá trình công tác, nhóm cựu lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh đã để lại nhiều dấu ấn nổi bật thể hiện qua các chỉ số ấn tượng trong lĩnh vực kinh tế, xã hội của tỉnh như: về kinh tế có nhiều chỉ tiêu nằm trong nhóm dẫn đầu của cả nước, giá trị sản xuất công nghiệp xếp thứ 2 toàn quốc…

Đặc biệt, khi giữ cương vị lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh, các bị cáo ghi được dấu ấn đậm nét trong lòng cán bộ, nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước là lãnh đạo sát sao, nhiệt huyết và quyết liệt, có tầm nhìn chiến lược và luôn vì sự phát triển chung.

Cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh nói bản thân cảm thấy vô cùng đau xót, ăn năn, hối hận về hành vi sai phạm của mình, đã làm ảnh hưởng đến Đảng, Nhà nước và cơ quan.

Vụ án là bài học đau xót

Trong suốt hai ngày xét xử, nhóm cựu lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh luôn thành khẩn khai báo, ăn năn, hối cải. Trước bục khai báo cũng như được nói lời sau cùng, các bị cáo đều thể hiện, bày tỏ sự tôn trọng, cảm ơn đại diện Viện kiểm sát đã đề nghị mức án hết sức nhân văn, thấu tình, đạt lý.

Trong số các bị cáo hầu tòa, cựu Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Hạnh Chung vốn là Thầy thuốc nhân dân. Chủ tọa phiên tòa cho biết, đây là danh hiệu rất cao quý, cả tỉnh Bắc Ninh chỉ có 1 – 2 người vinh dự được phong tặng.

Bày tỏ sự hối hận, bị cáo Chung khẳng định luôn tâm huyết, hết mình trong công việc. Bản thân là một thầy thuốc, bị cáo chưa bao giờ nghĩ tới viễn cảnh sẽ phải đứng tại phòng xét xử. Bị cáo thừa nhận cáo trạng của Viện kiểm sát, nhưng mong Tòa xem xét thêm, vì sai phạm một phần xuất phát từ sự thiếu hiểu biết, nóng vội muốn đưa 6 bệnh viện vào hoạt động phục vụ nhân dân sớm nhất có thể.

Còn cựu Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Nhân Chiến cũng thừa nhận hành vi như cáo trạng của Viện kiểm sát truy tố, nhưng khẳng định chưa bao giờ thỏa thuận hoặc yêu cầu doanh nghiệp phải chi tiền trước khi thực hiện dự án. Thậm chí, khi cấp dưới nói biếu tiền phần trăm hợp đồng, bị cáo đã thẳng thừng từ chối. Chỉ khi những người này tặng quà vào các dịp lễ, tết, sinh nhật, bị cáo mới nhận vì nghĩ đó không phải là tiền hối lộ.

Nói lời sau cùng, bị cáo Nguyễn Nhân Chiến cho rằng, vụ án là bài học sâu sắc cho các cán bộ đương nhiệm, không nên vì nể nang mà làm sai nhiệm vụ; phải hiểu và sống, làm việc thượng tôn pháp luật.

Cựu Bí thư tỉnh Bắc Ninh cũng cho biết, bản thân rất cảm động trước việc nhiều cá nhân, tổ chức có đơn xin tòa giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo. Bị cáo Chiến xin nhận sai, xin lỗi Đảng bộ, nhân dân tỉnh Bắc Ninh và cho rằng, đây là sự việc đau xót trong cuộc đời bị cáo.

Mong Hội đồng xét xử khoan hồng, giảm nhẹ hình phạt, cho bị cáo bản án nhân văn nhất, có cơ hội trở về với gia đình chăm sóc mẹ già 96 tuổi.

Nói lời sau cùng, các bị cáo đều bày tỏ sự ăn năn, hối hận và mong Hội đồng xét xử khoan hồng, giảm nhẹ hình phạt để các bị cáo sớm được trở về với gia đình.

Nói lời sau cùng, bị cáo Nguyễn Tử Quỳnh cho biết, trong gần 40 năm công tác, bản thân luôn cố gắng hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Vụ án xảy ra, bị cáo cảm thấy vô cùng đau xót, ăn năn, hối hận về hành vi sai phạm của bản thân, đã làm ảnh hưởng đến Đảng, Nhà nước và cơ quan.

Cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh xin lỗi Đảng, xin lỗi nhân dân, gia đình. Bị cáo xin tòa khoan hồng cho các bị cáo, đặc biệt các bị cáo trẻ để họ sớm trở về tiếp tục cống hiến cho xã hội.

Còn bị cáo Nguyễn Hạnh Chung cũng xin nhận tội, xin lỗi Đảng, chính quyền, nhân dân tỉnh Bắc Ninh.

Với vai trò là Giám đốc Sở Y tế, bị cáo đã để xảy ra sai phạm tại 6 gói thầu. Bị cáo Chung trình bày hoàn cảnh về bệnh tật, tuổi tác và mong Hội đồng xét xử xem xét nguyện vọng, mong sớm được trở về, có cơ hội dùng chuyên môn giúp đỡ hoàn cảnh bệnh nhân khó khăn cần giúp đỡ.

Bị cáo Nguyễn Tiến Nhường nói qua 2 ngày xét xử thấy Hội đồng xét xử làm việc công tâm, minh bạch, khoa học. Các diễn biến tại phiên toà giúp bị cáo hiểu rõ hơn về pháp luật và các vi phạm của bản thân.

Cá nhân bị cáo tuổi cao, nhiều bệnh nền, bị cáo mong Hội đồng xét xử xem xét các tình tiết giảm nhẹ và khoan hồng.

Cùng trong phần nói lời sau cùng, các bị cáo còn lại đều nói lời ân hận, xin Hội đồng xét xử mở lượng khoan hồng, giảm nhẹ hình phạt cho mình, để các bị cáo sớm được trở về với gia đình, xã hội và sớm có cơ hội được làm lại cuộc đời.

Bản luận tội thuyết phục của đại diện Viện kiểm sát.

Cáo trạng truy tố đúng người, đúng tội, đúng pháp luật

Trong hai ngày diễn ra phiên tòa, các bị cáo đều thành khẩn khai báo, thừa nhận sai phạm như cáo trạng của Viện kiểm sát đã truy tố, nhiều luật sư tham gia bào chữa không tranh luận về mặt tội danh, mà chỉ phân tích về bối cảnh xảy ra vụ án, để Hội đồng xét xử cân nhắc, đánh giá toàn diện khi lượng hình cho thân chủ.

Qua bản cáo trạng, bản luận tội của Viện kiểm sát, các bị cáo đã nhận thức rõ hơn về hành vi phạm tội của mình.

Luật sư Trần Nam Long bào chữa cho bị cáo Nguyễn Tử Quỳnh bày tỏ sự cảm ơn, trân trọng đối với đại diện Viện kiểm sát đã đề nghị mức án rất nhân văn với thân chủ của mình.

Luật sư Trần Nam Long cho rằng, tất cả những lần ông Quỳnh nhận tiền đều trong các dịp lễ, tết, sinh nhật. Điều này khiến thân chủ của mình “lẫn lộn giữa quà tình cảm và hành vi phạm tội”.

Hơn thế, việc đưa tiền đều xuất phát từ sự chủ động của phía đưa hối lộ, ông Nguyễn Tử Quỳnh không có bất cứ một yêu cầu, đòi hỏi, gợi ý nào. Đây là những đặc điểm khác biệt về hành vi của ông Quỳnh so với các trường hợp phạm tội nhận hối lộ có sự gợi ý, mặc cả, thậm chí gây khó khăn nhũng nhiễu.

Dù xác định là cảm ơn hay hối lộ, toàn bộ số tiền đã được ông Quỳnh nộp lại trong giai đoạn điều tra, đồng thời còn khắc phục thêm 300 triệu đồng. Luật sư Trần Nam Long nhấn mạnh đây là những tình tiết thể hiện sự ăn năn của bị cáo, đề nghị tòa ghi nhận, đánh giá.

Luật sư cũng đề cập đến những “dấu ấn đậm nét” của ông Quỳnh khi còn giữ cương vị Chủ tịch UBND tỉnh, góp phần đưa Bắc Ninh lọt vào top địa phương có nhiều chỉ tiêu dẫn đầu cả nước. Chính vì điều này, có tới hơn 600 văn bản của các cá nhân, tổ chức xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Trong suốt 2 ngày diễn ra phiên tòa, nhiều bị cáo nhận thức rõ hành sai phạm của mình.

Bào chữa cho cựu Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Nhân Chiến, Luật sư Nguyễn Văn Tú dành thời gian nhắc đến những “thế khó, áp lực” mà thân chủ phải đối mặt. Do tỉnh không còn tiền mua sắm trang thiết bị, 6 bệnh viện tuyến huyện khi xây xong đều ở trạng thái “có vỏ không có ruột”.

Giữa bối cảnh trên, Công ty AIC và Công ty Sông Hồng đến đúng lúc, đưa ra những đề nghị tháo gỡ cho địa phương, ông Chiến cũng như các lãnh đạo khác trong tình thế phải theo và tạo điều kiện.

Nếu 6 bệnh viện không thể vận hành do thiếu thiết bị, sẽ là áp lực rất lớn về an sinh xã hội. Vì thế, việc chấp nhận và tạo điều kiện cho 2 doanh nghiệp trúng thầu là giải pháp duy nhất vào thời điểm đó.

Hiện các bệnh viện hoạt động rất tốt, quy mô giường bệnh khi chưa đầu tư của mỗi bệnh viện đều dưới 100, nhưng sau đầu tư đã tăng  lên 150 – 200, tỷ lệ chuyển viện nội trú tăng cao, chuyển tuyến giảm; tuyển dụng tăng thêm gần 1.000 nhân viên…

Nhờ đó, lĩnh vực y tế của tỉnh Bắc Ninh được xếp nhóm đầu của cả nước. Việc đầu tư các dự án kịp thời cũng góp phần giúp hệ thống y tế Bắc Ninh đứng vững suốt đại dịch COVID-19 vừa qua.